Asbest is een natuurlijk mineraal dat bestaat uit fijne, vezelachtige structuren. Het werd vroeger veel gebruikt in de bouw vanwege zijn weerstand tegen vuur, geluid, en slijtage. Hoewel het materiaal zeer effectief en veelzijdig is brengt het ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee. Vooral wanneer de vezels in de lucht komen en worden ingeademd. In dit artikel bespreken we daarom de plekken in huis waar je moet opletten voor asbest.
Waarom is asbest gevaarlijk?
Wanneer asbestvezels worden verstoord, kunnen ze in de lucht terechtkomen en ingeademd worden. Dit kan leiden tot ernstige longziektes, zoals asbestose, longkanker en mesothelioom. Vanwege deze gevaren is het gebruik van asbest in veel landen streng gereguleerd of volledig verboden. Dat is ook een reden dat een asbestattest aanvragen niet zo moeilijk en ingewikkeld is tegenwoordig.
De algemene kenmerken
Asbest is vaak verwerkt in andere bouwmaterialen, wat het erg moeilijk maakt om met het blote oog te herkennen. Het kan daarom ook voorkomen in meerdere vormen, waaronder als losse vulling, cementproducten en als versteviging in vinyltegels. Elk type heeft zijn eigen specifieke uiterlijk en kan verschillen van wit tot blauw of bruin. Veel huizen die gebouwd zijn voor de jaren ’90 kunnen asbesthoudende materialen bevatten. Dit is vaak gebruikt in dakbedekking, plafondtegels, vloerbedekking, isolatie rond leidingen en als brandwerende bekleding.
Specifieke plekken waar asbest kan voorkomen
Asbest kan op verschillende specifieke plekken in een huis voorkomen. Dat maakt het identificeren ervan soms lastig. In het dakbeschot en de isolatie van oudere woningen wordt vaak asbest aangetroffen. Asbestisolatie werd ook veel gebruikt rond oude verwarmingsbuizen en boilers om warmteverlies te voorkomen. Een andere veelvoorkomende plaats waar asbest verborgen kan zijn is in vloertegels en de lijm die gebruikt wordt voor vloerbedekking. Vooral oude vinyltegels en de lijm daaronder kunnen asbestvezels bevatten. Die kunnen bij renovatie of beschadiging vrijkomen.
In het plafond
Ook in plafondplaten werd asbest verwerkt vanwege zijn brandwerende eigenschappen. Met name in de systeemplafonds van oudere gebouwen. Deze specifieke locaties vereisen extra aandacht wanneer er verbouwingen of sloopwerkzaamheden gepland zijn in oudere structuren.
Specifieke locaties in huis
In veel delen van het huis kan asbest verborgen zijn wat extra zorg en aandacht vereist bij renovaties of sloop. In de keuken is het bijvoorbeeld mogelijk dat achter de oude tegels asbesthoudende lijm is gebruikt. Ook in oud keukenapparatuur dat ontworpen was om hitte te weerstaan kan asbest aanwezig zijn. Zoals in bepaalde ovens en broodroosters. In de woonkamer kunnen oude kachels en haarden asbest bevatten. Daar werd het in gebruikt voor isolatie en brandwerendheid. De lijm onder oud vinylbehang of vloertegels in de woonkamer kan ook asbestdeeltjes bevatten.
In de badkamer is asbest mogelijk gebruikt in de isolatie van oude waterleidingen en in de onderlaag van vinyl vloerbedekking. Daarnaast kan in oudere badkamers asbesthoudende kit zijn gebruikt rondom baden en douches om waterdichtheid te garanderen. Op zolder is asbest wellicht verwerkt in isolatiematerialen. Met name rond leidingen, boilers en in het dakbeschot. Daar werd het gebruikt voor extra isolatie en brandveiligheid. Elk van deze gebieden in het huis vereist zorgvuldige inspectie en mogelijk actie om veiligheidsrisico’s te beheren.
Preventie en veiligheid
Het is belangrijk om materiaal dat mogelijk asbest bevat niet te verstoren. Als je van plan bent renovaties uit te voeren of als je schade vermoedt aan materialen die asbest kunnen bevatten. Dan is het aan te raden een professioneel asbestinspectiebedrijf in te schakelen. Zij kunnen veilig bepalen of er asbest aanwezig is en adviseren over de beste aanpak. Als asbest eenmaal is geïdentificeerd in je huis is het belangrijk om direct actie te ondernemen. Raak het materiaal niet aan. Beperk ook de toegang tot het gebied. Schakel daarnaast gelijk een gecertificeerd asbestverwijderingsbedrijf in. Probeer het niet zelf te verwijderen.
Asbestsanering
Asbestverwijdering is een specialistische taak die uitgevoerd moet worden door getrainde professionals. Zelf asbest verwijderen is zeer riskant en wordt sterk afgeraden vanwege de gezondheidsrisico’s die het met zich meebrengt. Het verwijderingsproces omvat het veilig verwijderen, verpakken en afvoeren van asbesthoudende materialen onder strikte richtlijnen. Professionele verwijderaars gebruiken speciale apparatuur en beschermende kleding en zorgen ervoor dat asbestvezels zich niet verder verspreiden.
In Nederland moeten asbestverwijderingswerkzaamheden voldoen aan strenge wetten en regels. Dat moeten ze om zowel de gezondheid van de bevolking als het milieu te beschermen. Deze regels zijn vastgelegd in het Asbestverwijderingsbesluit 2005 en de bijbehorende certificeringen voor bedrijven die met asbest werken.
Nu weet je waar in huis je moet opletten voor asbest. Wij willen nogmaals benadrukken dat je het niet zelf moet verwijderen. En dat je professionals moet inschakelen wanneer je erachter komt dat je het in huis hebt. Wees voorzichtig en rationeel.
